قلب به عنوان حیاتی‌ترین عضو بدن، نقش اساسی در گردش خون و حفظ سلامتی ایفا می‌کند. اما متأسفانه امروزه به دلیل سبک زندگی ناسالم، استرس، تغذیه نادرست و عوامل ژنتیکی، بیماری‌های قلبی به یکی از شایع‌ترین علل مرگ و میر در دنیا تبدیل شده‌اند. شناخت مشکلات قلبی و آگاهی از انواع جراحی‌های قلب می‌تواند در پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر این بیماری‌ها بسیار کمک‌کننده باشد.
انواع مشکلات قلبی
1. بیماری عروق کرونر (CAD)
زمانی اتفاق می‌افتد که رگ‌های خونی تغذیه‌کننده قلب دچار انسداد یا تنگی شوند. این بیماری شایع‌ترین علت حمله قلبی است.
2. نارسایی قلبی
در این حالت، قلب توانایی کافی برای پمپاژ خون به بدن را ندارد. این مشکل می‌تواند به علت بیماری‌های مزمن مانند فشار خون بالا یا حمله‌های قلبی قبلی ایجاد شود.
3. آریتمی قلبی
آریتمی به بی‌نظمی در ضربان قلب گفته می‌شود که ممکن است کند، تند یا نامنظم باشد. برخی از آریتمی‌ها بی‌خطرند ولی برخی دیگر می‌توانند کشنده باشند.
4. بیماری‌های مادرزادی قلب
این بیماری‌ها از زمان تولد وجود دارند و ممکن است شامل نقص در دیواره قلب، دریچه‌ها یا عروق باشند.
5. مشکلات دریچه‌ای قلب
دریچه‌های قلب وظیفه کنترل جریان خون را دارند. در صورتی که باز یا بسته شدن آن‌ها به درستی انجام نشود، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
چه زمانی نیاز به جراحی قلب وجود دارد؟
در مواردی که درمان‌های دارویی و تغییر سبک زندگی نتوانند بیماری قلبی را کنترل کنند، پزشک ممکن است جراحی قلب را پیشنهاد دهد. برخی از نشانه‌هایی که می‌توانند منجر به توصیه جراحی شوند عبارت‌اند از:
درد شدید قفسه سینه (آنژین پایدار)
تنگی نفس مزمن
نارسایی پیش‌رونده قلبی
سکته قلبی مکرر
افت عملکرد پمپاژ قلب در تصویربرداری‌ها
انواع جراحی‌های قلب
جراحی بای‌پس عروق کرونر (CABG)
این عمل برای باز کردن مسیر خون‌رسانی در رگ‌های مسدود شده استفاده می‌شود. طی آن، یک رگ از قسمت دیگری از بدن گرفته شده و به عنوان مسیر جایگزین به کار می‌رود.
تعویض یا ترمیم دریچه قلب
در این جراحی، دریچه‌ای که به درستی کار نمی‌کند ترمیم یا با دریچه مصنوعی یا بیولوژیک جایگزین می‌شود.
پیوند قلب
در موارد نارسایی شدید قلبی که درمان‌های دیگر مؤثر نیستند، پیوند قلب از یک اهداکننده می‌تواند جان بیمار را نجات دهد.
جراحی‌های کم تهاجمی قلب
امروزه روش‌هایی مانند تعویض دریچه از طریق کاتتر (TAVI) یا آبلوشن برای درمان آریتمی با کمترین برش و آسیب انجام می‌شود.
قرار دادن دستگاه‌های کمکی
در برخی بیماران، دستگاه‌هایی مانند دفیبریلاتور (ICD) یا پمپ کمکی بطن (LVAD) برای کمک به عملکرد قلب کاشته می‌شود.
مراقبت‌های بعد از جراحی قلب
مصرف دقیق داروها طبق تجویز پزشک
تغییر سبک زندگی شامل تغذیه سالم و ترک سیگار
ورزش منظم و کنترل وزن
مدیریت استرس و خواب کافی
پیگیری‌های منظم پزشکی و تست‌های دوره‌ای
جمع‌بندی
بیماری‌های قلبی اگرچه نگران‌کننده‌اند، اما با تشخیص زودهنگام، درمان مناسب و در صورت لزوم، انجام جراحی‌های تخصصی، می‌توان کیفیت زندگی را تا حد زیادی بهبود بخشید. آگاهی از علائم، پیشگیری و انتخاب بهترین جراح قلب، اولین گام در مسیر حفظ سلامت قلب است.